Ustka – Opis

Latarnia morska w Ustce stoi u nasady wschodniego falochronu osłaniającego wejście do portu, leżącego u ujścia rzeki Słupii do Bałtyku. Przez wieki Ustka, ze względu na niewielką odległość (18 km) od Słupska, leżała w jego zasięgu terytorialnym i była tym samym jego morskim oknem na świat. Historycy zgodnie twierdzą, że jeszcze na długo przed pierwszym zapisem o istnieniu Ustki istniała w tym miejscu słowiańska osada rybacka. Pierwszy raz wspomniano o Ustce w 1310 r., w związku z nadaniem Słupskowi praw miejskich, który do tego czasu był grodem kasztelańskim. W XIV w. Słupsk stał się członkiem Związku Miast Hanzeatyckich i odgrywał dużą rolę na Pomorzu. Jednak w XIX w. miasto nie wytrzymało konkurencji silniejszych miast nadmorskich i władze miejskie, rezygnując z morskich ambicji, w 1831 r. sprzedały port w Ustce Prusom. Od tego czasu nastąpił planowy rozwój słupskiego portu, a szczególnie jego urządzeń portowych.

Wpłynięcie do portu w Ustce zawsze należało do bardzo trudnych pod względem nawigacyjnym ze względu na występujące tam silne prądy przybrzeżne jak i niesprzyjające żegludze wiatry skierowane prostopadle do wybrzeża. W obecnie obowiązującej Locji Bałtyku wejście do portu w Ustce opisane jest w następujący sposób: „(…) wejście do portu jest szczególnie trudne przy silnych wiatrach, wiejących prostopadle do osi toru podejściowego, podczas których występuje silny prąd przybrzeżny spychający statek na falochron. Na podejściu występuje wysoka fala, a przed wejściem przybój. Ze względu na bezpieczeństwo statku należy w razie pogody sztormowej pozostawać na redzie i poczekać na poprawę warunków (…)”. A trzeba wiedzieć, że sztormy na tym akwenie występują przez większą część roku.

W związku z rozwojem portu, jednym z najważniejszych zadań stało się oznakowanie toru wejściowego, a zatem również budowa latarni morskiej, która wskazywałaby bezpieczną drogę do portu. W 1871 r. postawiono przy stacji pilotów maszt, na który wciągano olejową latarnię z aparaturą Fresnela. Latarnia świeciła światłem czerwonym na odległość około 6 mil morskich [Mm], a wysokość światła wynosiła 11,6 m nad poziomem morza.

W 1892 r. zbudowano, z czerwonej licowanej cegły, nową stację pilotów z ośmiokątną wieżą przylegającą od zachodniej strony do budynku. Na szczycie wieży umieszczono w laternie optykę z nowocześniejszą soczewką IV klasy, ale o tych samych parametrach co poprzednia. W 1899 r. wymieniono soczewkę na soczewkę klasy VI, a w 1904 r. zmieniono charakterystykę światła na białe, przerywane.

Okres przedwojenny był dobrym okresem dla portu w Ustce, gdyż w 1903 r. wybudowano falochrony portowe, w latach 1914-1926 zmodernizowano nabrzeże Basenu Zimowego. Dalszy rozwój infrastruktury portowej przerwał wybuch drugiej wojny światowej, której niszczycielskie działania oszczędziły jednak zarówno stację pilotów jak i latarnię morską.

Latarnia przetrwała do dnia dzisiejszego w takim kształcie, jaki jej został nadany pierwotnie, a po zakończeniu II wojny światowej, już od 15 XI 1945 r. wskazuje drogę wszystkim żeglującym po Bałtyku. Na optykę latarni składa się cylindryczna soczewka o średnicy 100 cm i dwie żarówki o mocy 1 kW, umieszczone w dwupozycyjnym zmieniaczu. Jedna żarówka świeci, a druga stanowi rezerwę i jest automatycznie przesuwana w miejsce pierwszej, gdy ta ulegnie przepaleniu.
Jedynie nazwa latarni ulegała zmianie. Po zakończeniu działań wojennych latarnia morska nosiła nazwę Postomino i dopiero od 1 I 1947 r. przywrócono jej nazwę Ustka. Wystająca wieża latarni jest doskonale znaną wszystkim ludziom morza wpływającym do usteckiego portu, charakterystyczną wyniosłością w panoramie Ustki, widoczną z morza.

Od 30 VIII 1993 r. budynek latarni podlega ochronie, gdyż decyzją Państwowej Służby Ochrony Zabytków wpisany został w rejestr zabytków ówczesnego województwa słupskiego.

W 2000 r. Urząd Morski w Słupsku, któremu podlega od 1999 r. latarnia morska w Ustce, przeprowadził remont budynku latarni. W budynku zostały wymienione instalacje ogrzewania i elektryczne, zostały wymienione okna i drzwi oraz przeprowadzono remont dachu. Została również wykonana mała architektura otoczenia latarni oraz wykonano podświetlenie budynku. Dzięki temu budynek latarni zyskał na wyglądzie oraz jest pięknie widoczny wieczorową porą. Remont był oczywiście wykonany pod nadzorem Państwowej Służby Ochrony Zabytków, a częściowy udział finansowy miało również Stowarzyszenie Miłośników Latarń Morskich. Wszystkie te działania zostały przeprowadzone z myślą nie tylko o turystach odwiedzających latarnię morską, która jest udostępniona do zwiedzania, ale również o latarnikach tam pracujących, którym jednocześnie znacznie poprawiono warunki socjalne. Koszt przeprowadzonego remontu wyniósł: 119 796 złotych.

Należy również wiedzieć, że oprócz sygnału świetlnego latarnia morska w Ustce wysyła także sygnały radiowe, czyli spełnia rolę radiolatarni. Oprócz tego wyposażona jest w urządzenie do nadawania dźwiękowych sygnałów mgłowych, od których niektórzy decydenci chcą już w dobie sygnalizacji satelitarnej odchodzić, ale które jednak okazują się niezbędne dla mniejszych jednostek, których nie stać na zakup nowoczesnych urządzeń DGPS.