Kikut – Opis

Na trasie nadmorskiego szlaku czerwonego im. Czesława Piskorskiego, znajduje się druga w kolejności, licząc od zachodniej granicy wybrzeża polskiego, latarnia morska „Kikut”. Od przejścia granicznego w Świnoujściu (gdzie początek ma szlak turystyczny) należy pokonać 41,2 km szlakiem koloru czerwonego, żeby dotrzeć do dawnej wieży widokowej, obecnie będącej latarnią morską „Kikut”.

Wieża umiejscowiona jest na terenie Wolińskiego Parku Narodowego, 2,5 km na północny wschód od miejscowości Wisełka – około 300 m od linii brzegowej Morza Bałtyckiego.

Latarnia powstała na bazie dawnej wieży orientacyjno-widokowej zbudowanej w drugiej połowie XIX wieku z głazów ciosanych. Wieża usytuowana była na wysokim, klifowym brzegu morskim, dzięki czemu roztaczał się z niej daleki widok na morze. Dawniej w górnych partiach wieży znajdowały się dwa okienka widokowe od strony północno-wschodniej, a nad nimi dach w kształcie piramidy o podstawie wielokątnej.

Później na szczycie wieży zbudowano drewnianą konstrukcję stawy, ułatwiającej żeglugę statkom poruszającym się po wodach Zatoki Pomorskiej.

Po drugiej wojnie światowej, w dobie znacznego wzmożenia ruchu statków w obrębie portów Szczecin – Świnoujście, wynikła konieczność budowy latarni morskiej, ponieważ statki żeglujące po akwenie Zatoki Pomorskiej na wschód od Świnoujścia nie znajdowały się już w zasięgu światła świnoujskiej latarni morskiej, ani latarni morskiej Greifswalder Oie, ani tym bardziej latarni morskiej w Niechorzu. Dlatego pomyślano o przebudowie dawnej wieży orientacyjno-widokowej, usytuowanej w punkcie doskonale odpowiadającym wymaganiom nawigacyjnym.

Projekt adaptacji wieży został opracowany w 1957 roku przez Biuro Projektów Budownictwa Morskiego w Gdańsku. Po przebudowie i adaptacji powstała bezobsługowa latarnia morska, która została oddana do użytku w styczniu 1962 roku.

Wieża latarni morskiej jest okrągła, zbudowana z ciosanych kamieni polnych do wysokości 10,2 m, a podwyższenie o wysokości 2,6 m, z jednym okienkiem na elewacji południowej, dobudowane jest z cegły. Średnica wewnętrzna wieży wynosi u podstawy 3,3 m, a grubość murów przy podstawie wynosi 1,1 m – u góry natomiast 0,7 m. W ten sposób uzyskano latarnię o wysokości całkowitej około 15 m, licząc od poziomu terenu.

Sama wieża latarni jest niska, ale dzięki temu, że znajduje się na bardzo wysokim, klifowym brzegu, ma największą ze wszystkich latarń Wybrzeża Zachodniego wysokość światła, wynoszącą 91,5 m n.p.m., przy zasięgu 16 mil morskich.

Okrągła laterna o pionowych szczeblinkach zakończona jest stożkowym dachem. W laternie zamontowane zostały sprowadzone ze Szwecji urządzenia optyczne. W kabinie optycznej znajdowała się latarnia elektryczno-gazowa, w której umieszczona była żarówka o mocy 1000 W. Jako rezerwowe źródło światła przewidziano oświetlenie acetylenowe. W tym celu w przyziemiu latarni umieszczono 4 butle z acetylenem, które zostały połączone przewodami gazowymi z latarnią.

W latach osiemdziesiątych naszego stulecia zastąpiono latarnię elektryczno-gazową latarnią elektryczną ze zmieniaczem na dwie żarówki. Dzięki temu można było zlikwidować instalację gazową, utrudniającą obsługę latarni morskiej.

W I994 roku została przeprowadzona modernizacja zasilania, polegająca na tym, że w optyce został umieszczony zmieniacz żarówek szwedzkiej firmy Tideland, w którym znajduje się 6 żarówek halogenowych o mocy 75 W każda. Zmieniacz działa w ten sposób, że, gdy przepali się jedna żarówka, automatycznie obraca się i wprowadza do optyki drugą, dobrą żarówkę. Awaryjnym zasilaniem jest bateria akumulatorów, automatycznie ładowanych poprzez odpowiedni zasilacz. Dzięki temu jest to obiekt w pełni zautomatyzowany, bez stałej obsługi na miejscu, i w spisach latarń morskich, latarnia morska „Kikut” zaliczana jest do grupy świateł niedozorowanych.

W 1997 roku Urząd Morski w Szczecinie, aktualny właściciel latarni, przeprowadził remont polegający na oczyszczeniu murów, uzupełnieniu ubytków i pokryciu murów z zewnątrz środkiem hydrofobowym, zabezpieczającym przed przedostawaniem się wody do wewnątrz wieży.

W latarni przeniesiono drzwi wejściowe ze strony zachodniej na południową, dzięki czemu uzyskano lepsze zabezpieczenie przed przedostawaniem się do latarni opadów atmosferycznych. Odnowiono również ściany wewnętrzne wieży latarni i metalowe schody prowadzące do latarni.

Jeszcze w informatorze turystycznym z 1967 roku można było znaleźć wzmiankę, że na latarnię można w okresie letnim wejść i podziwiać z niej widoki na Morze Bałtyckie i Woliński Park Narodowy, jednak obecnie nie jest ona udostępniona do zwiedzania. Można natomiast podziwiać piękną przyrodę Wolińskiego Parku Narodowego otaczającą latarnię morską, łącznie ze sporadycznie występującym mikołajkiem nadmorskim – rośliną będącą pod ścisłą ochroną.