Indonezja

Ziemowit Sokołowski

Indonezja
Republik Indonesia

 

Nazwa kraju wywodzi się od greckich słów: indos (indyjski), oraz nesos (wyspa). Jest to pamiątka z czasów Aleksandra Wielkiego, którego podboje przeniosły kulturę hellenistyczną aż do Indii. Pomiędzy VIII a XVI w znajdowały się tam 4 silne państwa. Później zaczęli się tam osiedlać kupcy arabscy, nastąpiła wówczas islamizacja. Począwszy od XVII w obszary te zaczęły się dostawać pod gospodarcze wpływy Europejczyków, a szczególnie Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej. Od 1799 r była już to kolonia o nazwie Holenderskie Indie Wschodnie. Pragmatyczni Holendrzy nie ingerowali w sprawy religijne. Skupili się głównie na gospodarce. Przeważnie z dobrym dla siebie skutkiem.


W tych samych czasach, zgodnie z poematem „Flis” Sebastiana Klonowica (skądinąd rozumnego człowieka) w Polsce dominowała doktryna: (…) „kiedy Polak pilnie orze, może nie znać co to morze”. W rezultacie takiego myślenia i nadużywanego u schyłku I Rzeczpospolitej „liberum veto”, staliśmy się kolonią dla ościennych potęg.


W latach 1942- 1945 na obszarze dzisiejszej Indonezji miała miejsce okupacja japońska. Po II WŚ, niepodległość od Holandii została uzyskana w 1949 r. Powierzchnia kraju 1,9 mln km². Jest to największe na świecie państwo, z dominującą religią islamską. Ludność 262 mln (2017 r). Język urzędowy -indonezyjski.
Skrajne punkty geograficzne Indonezji: północ 6°4’30”N 95°06’45”E (Rondo Island), południowy wschód 11°0’27”S 122°52’29”E (Panama Island), zachód 5°47’32”N 94°58’58’22”E (Benggala Island), wschód i daleki wschód 9°07’42”S 141°01’10” E (granica z Papuą- Nową Gwineą).


Indonezja jest krajem położonym na blisko 17 500 wyspach, z czego jedynie ok 6 tys. jest zamieszkałych. Wyspy rozciągają się na dystansie ok 5 tys km wzdłuż równika, oraz na długości południkowej ok 1,75 tys km. Ich brzegi opływają Ocean Indyjski oraz Ocean Spokojny. Najważniejszymi wyspami są Sumatra, Jawa, Borneo, Celebes, oraz zachodnia część Nowej Gwinei. Na opisanych obszarach często występują trzęsienia ziemi i tsunami. Sumatra ma powierzchnię 473,6 tys km². Jej max długość wynosi 1790 km, szerokość 80-435 km. Długość podstawowej linii brzegowej przekracza 4 tys km. W 2004 r NW wybrzeże wyspy zostało zalane przez 15 m falę tsunami. Zginęło wówczas ponad 80 tys ludzi.
Na obszarze Indonezji są 154 porty morskie. Do najważniejszych z nich są zaliczane: Banjarmasiu, Belawan, Dumai, Jakarta, Kuola Tanjung, Panjang, Surabaya, Tanjung Priok i Teluk Bayour.

Operatorem indonezyjskiego oznakowania nawigacyjnego jest Directorate General of Sea Navigation. W spisie aktywnych indonezyjskich latarń, podanych przez Wikipedię, uwzględnionych jest jedynie 26 tego typu obiektów. W rzeczywistości, jest ich znacznie więcej. Prawdopodobnie, ponad tysiąc.
Wg Wikipedii, na Sumatrze zlokalizowanych jest 7 latarń morskich. Na Jawie 9. Na Wyspach Sunda 2 , W prowincji Kalimantan 2. W prowincji Maluku 3. W prowincji Papua 3 latarnie.


Większość latarń morskich, została zbudowana w 2. połowie XIX wieku. Zatem, w epoce kolonializmu. W tym czasie przeważały wieże wykonane z kamienia, cegły, oraz z żeliwa. W późniejszym okresie budowano betonowe i stalowe, ażurowe- zazwyczaj konstrukcje. Pod względem konstrukcji, występuje tu spora różnorodność. Spotyka się okrągłe w przekroju wieże zbudowane z kamienia lub z betonu, kwadratowe w przekroju ażurowe budowle, sześciokątne ażurowe wieże metalowe, ośmiokątne wieże betonowe lub wykonane z kształtowników aluminiowych, oraz 12 i 16 ścienne żeliwne wieże.
Wysokość wież zawiera się w przedziale 13-58 m npt. (śr 34 m). Natomiast wzniesienia świateł 14-200 m npm. (śr 67 m). Byłoby bezcelowym, opisywanie wszystkich latarń morskich w tym rejonie świata. Zresztą jak dotąd, mają z tym niemałe trudności, instytucje, zajmującą się od dawna tym interesującym zagadnieniem.


Wydaje się bardziej celowym, uchwycenie pewnych, indywidualnych cech, wybranych obiektów nawigacyjnych. Oto 2 skromne przykłady.
Zbudowana w 1875 r Breueh (dawniej Willemstoren), na wyspie o tej samej nazwie (5°42’N 95°4’E), przy NW krańcu Sumatry. Wysokość wieży m npt/wzniesienie światła m npm = 44/160 m. Jest to okrągła, kamienna więża z laterną i galerią. W 2004 r. fala tsunami (z epicentrum na zachód od Sumatry) o wys. ponad 30 m, zabiła ok 222 tys ludzi w 14 krajach. Wieża latarni przetrwała dzięki swojemu wysokiemu położeniu, lecz jej budynki gospodarcze, wraz z zabudową wyspy uległy zniszczeniu.


Sunda Kelapa , została zbudowana przy dawnym, zachodnim wejściu do portu Batawia. Jest to kamienna, okrągła w przekroju wieża o wysokości 16 m npt. Pomalowana na biało. Wzniesienie światła wynosi 17 m npm. (3 czerwone błyski/3 s). W podłodze latarni jest wmurowany kamień z chińskim napisem wskazującym absolutne zero na długości geograficznej Batawii. Ten wskaźnik był stosowany przy konstrukcji map Holenderskich Indii Wschodnich. W latarni znajduje się również eksponat starego chronometru. W obszarze Dżakarty znajduje się bardzo wiele zabytkowych architektonicznych obiektów, z czasów holenderskiej epoki kolonialnej.


Zainteresowanym bliższym zapoznaniem się z indonezyjskimi latarniami morskimi (i innymi świetlnymi znakami nawigacyjnymi), mogę polecić portal The Lighthouse Directory>Indonesia…
Opisanych jest tam przynajmniej kilkaset świetlnych znaków nawigacyjnych. Załączone zdjęcia, stanowią zaledwie ich symboliczną reprezentację.