Najwyższa ukraińska latarnia morska.

Ziemowit Sokołowski.

46º 29′ 32” N, 32º 13′ 57” E
U ujścia Dniepru do Morza Czarnego.
Około 30 km na zachód od miasta Chersonia.
Prawdopodobnie zniszczona.

zdj. 1

Delta Dniepru jest trudnym pod względem żeglugi obszarem morsko rzecznym. Z tego powodu koniecznym było zbudowanie odpowiedniego systemu znaków nawigacyjnych, z latarniami morskimi włącznie.
Z naszego punktu widzenia na szczególną uwagę zasługuje zestaw 2 latarń morskich tworzących nabieżnik, jako światła prowadzące Co oznacza, że są widoczne równocześnie w ściśle określonym kierunku zgodnym z przebiegiem bezpiecznego toru wodnego.. Ich nazwy są dosyć złożone. W angielskiej terminologii nazwa światła umieszczonego na latarni usytuowanej z przodu brzmi: Stanislaw-Adzigol’skyy Range Front Light. Jest to stalowa, okrągła, ażurowa wieża z centralnym cylindrycznym szybem wewnętrznym .U góry umieszczona jest laterna z podwójnym balkonem. Całość pomalowana jest na kolor czerwony. Wieża ma wysokość 26 m, natomiast wzniesienie czerwonego stałego światła wynosi 24 m. npm. Emituje światło dolne. Całość posadowiona jest na betonowym fundamencie zbudowanym na małej wysepce. Przy cokole wieży jest przystań dla niewielkich jednostek pływających. Murowany budynek latarników przylega z boku do wieży latarni. Ta ukazana poniżej latarnia jest nadal aktywna. A przynajmniej mam taką nadzieję.

zdj. 6

Bardziej interesującą jest druga, znacznie wyższa od poprzednio opisanej latarni morskiej. Wysokość wieży wynosi 64 m, wzniesienie światła wynosiło 67 m. npm., a jego zasięg 19 mil morskich (35 km). Całość stalowej konstrukcji pomalowana jest również na kolor czerwony. Angielska nazwa światła emitowanego przez tą latarnię brzmi: Stanislaw-Adzigol’skyy Range Rear Light (Adzhigol). Miejscowi wyższą a zarazem tylną wieżę tego nabieżnika, określają jako Majak Zadnyj. To brzmi już bardziej swojsko. Dla uproszczenia, przyjmijmy spolszczoną nazwę tej latarni morskiej jako Adżygol. Zwłaszcza, że w pobliżu znajduje się jezioro o tej samej nazwie.

Obydwie latarnie zostały zbudowane w latach 1908-1911 r, Według innego źródła aktywacja latarń nastąpiła w 1913 r. Ich projektantem był wybitny rosyjski architekt i konstruktor Władymir G. Szuchow.

Latarnia morska Adżygol posadowiona została na kolistym betonowym fundamencie zbudowanym na dnie morskim. Ażurowa wieża skonstruowana jest z kształtowników stalowych a jej kształt zdefiniowano jako hiperboliczną paraboloidę. Daje to niezwykłe wrażenie wizualne. Podobnie jak w poprzedniej latarni, posiada centralnie usytuowany stalowy cylinder pełniący m in. funkcję klatki schodowej, podwójny balkon i laternę na szczycie wieży. Całość sprawia wrażenie lekkości i elegancji. Autorem interesujących zdjęć tego obiektu hydrotechnicznego jest p. Mykoła Onelczenko.

W dniu 22 lipca 2022 r, znajdująca się w obszarze działań wojennych latarnia morska Adżygol, została trafiona 3 rosyjskimi rakietami. Jak dotąd nieznany jest stopień zniszczenia latarni, i nie wiadomo czy kiedyś zostanie odbudowana.

zdj. 2
zdj. 3
zdj. 4
zdj. 5

Tym niemniej z uwagi na unikalną konstrukcję, warto przyjrzeć się jej nieco bliżej. Pewne przybliżenie wyglądu konstrukcji w rzucie bocznym ukazują zdjęcia nr 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10 i 12. Ze zdjęć o nr 2 , 11 i 13 wynika, że poza kolisty obrys fundamentu wysunięte są prostokątna przystań dla małych jednostek pływających oraz slip do wydobywania/wodowania łodzi. Widok latarni z góry uzyskany prawdopodobnie z drona przedstawiony jest na zdjęciu 11. Zdjęcie 10 ukazuje, że fundament częściowo osłonięty jest gwiazdoblokami, natomiast dolna część ażurowej wieży obudowana jest kolistą ścianą kamienną. Usytuowanie trzonu komunikacyjnego oraz widok z dołu pokazane są na zdjęciach nr 7, 8 i 13. Widok boczny samej laterny ukazuje zdjęcie nr 12. O ile wieża latarni oglądana w całości zadziwia elegancką harmonijną sylwetką, to widok samej tylko laterny nie budzi już takich wrażeń. Natomiast widok na zewnątrz latarni obrazuje fragmentarycznie zdjęcie nr 14. Na tym samym zdjęciu widać, że zdołano tam zaaranżować „kącik rekreacyjny” z baldachimem i odrobiną zieleni. Charakterystycznym a zarazem wyjątkowym, jest usytuowanie parterowego budynku latarników i niewielkich obiektów technicznych wewnątrz ażurowej wieży. Poza jej obrębem znajdują się tylko metalowe stopnie wejściowe, oraz dodatkowe pomieszczenie gospodarcze (zdj 4). Nie da się ukryć, że pracownicy tej latarni mieli „zakratowany” obraz świata zewnętrznego. Oczywiście wyjątkiem sytuacji gdy przebywali na balkonach, lub na betonowym fundamencie poza obrębem wieży.

zdj. 7
zdj. 8
zdj. 9

Zainteresowani wyglądem innych ażurowych (szkieletowych) latarń morskich, mogą zaznajomić się z wybranymi przykładami w naszej zakładce: „ze świata>ażurowe latarnie morskie”. Ich przybliżone lokalizacje można zobaczyć po „ustawieniu myszy”na poszczególnych zdjęciach.

zdj. 10
zdj. 11
zdj. 12
zdj. 13

Miejmy nadzieję, że ta okrutna dla zwykłych ludzi wojna, rychło dobiegnie końca, chociaż to nie oni decydują o jej rozpoczęciu i zakończeniu. Gdy to nastąpi, to być może również niektóre świetlne znaki nawigacyjne- zostaną odbudowane. A wśród nich, także piękna latarnia morska Adżygol.

zdj. 14
zdj. 15