Ziemowit Sokołowski
Równik jest kołem wielkim, dzielącym kulę ziemską na 2 półkule: północną i południową. Długość równika wynosi 40 075 km. Jego szerokość geograficzna to 00°00’00”N/S Stanowi zarazem geometryczną oś powierzchni Ziemi zawartej pomiędzy równoleżnikami Zwrotnika Raka 23°26’16”N i Zwrotnika Koziorożca 23°26’16”S. Są to dane z 2011r.
Wszystkie południki są zarazem kołami wielkimi. Spośród równoleżników, ten warunek spełnia jedynie równik. O ile szerokość geograficzna poszczególnych równoleżników jest niezmienna z samej definicji, to odmiennie przedstawia się sprawa odnośnie zwrotników. .W 2011 r były od siebie oddalone o około 2 814 km. Zwrotniki wyznaczają strefę najcieplejszego klimatu. W ciągu roku, Słońce kulminujące w zenicie, „przemieszcza się” między zwrotnikami.
Od czasów Mikołaja Kopernika jednak wiadomo, że jest akurat odwrotnie. Długość każdego ze zwrotników wynosi blisko 92% długości równika. Natomiast ich wzajemna odległość zmniejsza się w ostatnich czasach o ok 0,47” szerokości geograficznej rocznie (ok 15m). Przemieszczanie się zwrotnika Raka w latach 2005-2010, obliczone w Meksyku, ukazane jest poniżej.
Różnicowanie odległości między równoleżnikami (+/-), jest skutkiem precesji osi ziemskiej. W wyniku tego zjawiska, oś ziemska kreśli okrąg na tle gwiazd. Pełen cykl precesji wynosi ok 26 tys lat. Jest to tzw. „rok platoński”. W geofizycznej skali czasu…to naprawdę niewiele.
Równik przecina kontynentalne i wyspiarskie terytoria 15 państw na kuli ziemskiej. Powyższe odnosi się do państw mających dostęp do morza lub oceanu. . Z tego 7 usytuowanych jest w Afryce, są to: Wyspy św Tomasza i Książęca, Gwinea Równikowa, Gabon, Kongo, Demokratyczna Republika Konga, Uganda, Kenia i Somalia. W Azji: 3 państwa: Malediwy, Indonezja, Kribati. W Ameryce Południowej i Środkowej: 3 państwa, są to: Ekwador, Kolumbia oraz Brazylia. Ponadto do Stanów Zjednoczonych należy niewielka, bezludna wysepka o nazwie Baker (2,1 km²) Znajduje się na środkowym Pacyfiku w archipelagu Phoenix Islands. Położenie wyspy: 0°11’41”N 176°28’46”W. Jest to około 22 km na północ od równika. W latach 1935-1942 działała tam latarnia morska. Około 75% długości równika, przebiega ponad oceanami, cała reszta nad lądami i przybrzeżnymi morzami.
Państwa, przez których terytoria przechodzi równik nie należą do bogatych. Wręcz przeciwnie. Jedna z list państw świata sporządzona przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy dla 2017 r, obejmuje 189 pozycji. Odnosi się do PKB nominalnego per capita, obliczonego w dolarach amerykańskich. Polska plasuje się tam na 56 pozycji z PKB = 12 727 USD. Z opisanych poniżej państw, najbliżej nas znajduje się Gwinea Równikowa -(58 poz.) 92% PKB Polski. W najgorszej sytuacji z wymienionych jest Demokratyczna Republika Konga (181 pozycja), 3,4% PKB Polski. Wg innych danych, DRK zajmuje 227 pozycję na 230 sklasyfikowanych państw. Somalia nie została uwzględniona w powyższej klasyfikacji. Wypada dodać, że zdecydowanym liderem jest Luksemburg, z PKB per capita 7,6 razy wyższym niż Polska i prawie 2 razy wyższym niż Stany Zjednoczone, zajmujące w tej tabeli 7 pozycję.
Obłudna „poprawność polityczna” nakazuje wierzyć, że główną przyczyną niedoli licznych społeczeństw na świecie, był system kolonialny. Jest to osąd bardzo powierzchowny i z gruntu fałszywy. Prawdziwe przyczyny, są o wiele bardziej złożone. Warto przecież pamiętać że niektóre, zaliczane obecnie do zamożnych państwa, takie jak: USA, Kanada, Australia i Nowa Zelandia, w stosunkowo niedalekiej przeszłości, były również tylko …koloniami.
Równocześnie prawie cala Ameryka Ameryka Łacińska, Afryka i znaczna część Azji, znacznie odbiegają poziomem życia od krajów rozwiniętych.
Poniżej zawarty jest ogólny przegląd latarń morskich zbudowanych w „państwach równikowych”. Z oczywistych względów, nie jest on kompletny ani szczegółowy. Starałem się w nim połączyć podstawowe elementy geografii, historii oraz gospodarki, mających związek z żeglugą morską. Oznakowanie nawigacyjne, a w tym latarnie morskie, odgrywały i nadal spełniają ważną rolę. Większość latarń morskich na świecie powstała w XIX stuleciu. Niektóre, całkiem niedawno. Zapraszam zatem do wirtualnej podróży …wokół równika.