Autor: Ziemowit Sokołowski
Źródło zdjęć: Wikipedia
Latarnie zestawiono głównie na podstawie strony internetowej Wikipedii „List of tallest lighthouses in the world”. Wykorzystano również znajdujące się tam zdjęcia poszczególnych latarń. Poza jednym wyjątkiem odnosi się to do aktualnie czynnych latarń morskich. Podstawowym kryterium jest wysokość konstrukcji wieży, a nie wzniesienie źródła światła nad poziomem morza. Poniżej zestawione zostały najwyższe latarnie morskie na poszczególnych kontynentach. W skrótowym opisie ujęte zostały 4 latarnie azjatyckie, 13 latarń europejskich i 5 pozostałych, w innych częściach świata. Poza obszarem Eurazji latarnie (z grupy „największych”) są wyraźnie niższe. Dlatego umieszczono tylko po jednej przedstawicielce z tych kontynentów. Używany w tekście termin „tradycyjne latarnie morskie” dotyczy budowli, w których funkcja „pokazywania światła” dla celów bezpiecznej nawigacji – jest funkcją podstawową. Oznacza to, że głównie w tym celu, omawiany obiekt został zbudowany.
1. AZJA
Jeddah Light.
Najwyższa latarnia morska na świecie. Nie zalicza się do „latarni tradycyjnych”. Jest to latarnia zbudowana na terytorium Arabii Saudyjskiej. Położenie: 21º28,7’N 39º10’E. Wysokość wieży wynosi 133 m. Natomiast wzniesienie światła 140 m npm, a jego zasięg 25M (46km). Charakterystyka światła: 3 błyski/20s.
Latarnia usytuowana jest w połowie długości wschodniego brzegu Morza Czerwonego, na końcu falochronu u północnego wejścia do portu Jeddah. Jest to największy port na Morzu Czerwonym, a zarazem drugie miasto pod względem wielkości w Arabii Saudyjskiej.
Latarnia zbudowana wraz z całym kompleksem nowoczesnego portu, powstała około 1976 r. W sferycznej konstrukcji umieszczonej w górnej części wieży, znajduje się system kontroli ruchu statków na przyległym akwenie. Na szczycie usytuowana jest laterna. Wieża spoczywająca na trapezoidalnym w przekroju fundamencie, wykonana jest z żelbetu oraz ze stali. Wygląd latarni przedstawia zdjęcie, którego autorem jest Vadym Gavrykov.
Yokohama Marine Tower.
Również nie zalicza się do „latarni tradycyjnych”. Została zbudowana w 1961r z okazji stulecia otwarcia (dla handlu zagranicznego) portu w Jokohamie. Port usytuowany jest w NW części Zatoki Tokijskiej w akwenie Pacyfiku- przy wschodnim wybrzeżu wyspy Honsiu. Wysokość stalowej, 10 bocznej wieży kratownicowej w kształcie stożka wynosi 106 m. Wzniesienie światła 104 m npm, a jego zasięg 25M (46km). Na wysokości 100 m, znajduje się pokład obserwacyjny dla turystów, z którego można oglądać m in. górę Fuji-San. Od chwili otwarcia wieżę odwiedziło ponad 25 mln turystów. Zatem latanię zwiedza ok. 510 tys. turystów rocznie. Jest to latarnia morska najwyższa w Japonii oraz na wyspach całego świata.
Jest to chińska latarnia morska zbudowana w akwenie Morza Południowochińskiego (1995r), w pozycji geograficznej 20°9,36’N 110°41,5’E. Betonowa wieża posiadająca wysokość 72m, jest jedną z dwóch najwyższych Chinach i piątą z „tradycyjnych” latarń na świecie. Pod laterną znajduje się duże, okrągłe w przekroju pomieszczenie obserwacyjne. Wzniesienie źródła światła wynosi 88m npm i ma zasięg 25M (46 km). Charakterystyka światła: białe, 2 błyski/15s. Latarnia znajduje się w prowincji Hainan.
Baishamen Lighthouse.
Zbudowana (w 2000r.) 72 m wysokości betonowa chińska latarnia morska, zajmuje wraz ze swą poprzedniczką 5-6 miejsce na świecie. Zbudowana została również w prowincji Hainan w pozycji geograficznej: 20°41’N 110°18,5E. Oznakowuje ona wejście do portu Haikon położonego na wyspie Haidian. Jest to wieża o przekroju trójkątnym, osadzona na 6 –kątnej podstawie. Wysokość źródła światła jest mniejsza, wynosi 78 m npm. Również jego zasięg jest skromniejszy: 18M (33km).
2. AMERYKA POŁUDNIOWA
Recalada a Bahia Blanca Light.
Zbudowana została w 1906r na zachodnim brzegu południowego Atlantyku u wejścia do argentyńskiego portu Bahia Blanca. Położenie geograficzne: 38°59’S 61°15,3’W. Jest to żeliwna konstrukcja kratownicowa o wysokości 67 m (najwyższa na południowej półkuli). Z klasycznych budowli latarń morskich, pod względem wysokości –plasuje się na 11 miejscu na świecie. Składa się z centralnego cylindra o średnicy 1,5m obudowanego 8 ażurowymi wspornikami. Na szczycie znajduje się laterna, do której prowadzi 331 stopni. Światło o wzniesieniu 75m npm (1 błysk /9s) ma imponujący zasięg 28M (52km). Latarnię zbudowała ta sama kompania, która wzniosła Wieżę Eiffla w Paryżu. Latarnia została wyposażona w AIS (automatyczny system identyfikacji statków) w 2006r. Ta Latarnia udostępniana jest do zwiedzania.
3. AMERYKA PÓŁNOCNA
Cape Hatteras Light.
Aktualnie użytkowana latarnia morska, zbudowana została w 1870 r przy atlantyckim wybrzeżu USA. Pozycja geograficzna: 35°15’ 02’’N 75°32’W. Usytuowana jest u wschodniego brzegu wyspy Hatteras, w odległości ok. 26,5 mili morskiej od stałego lądu. Komunikację z wyspą zapewniają promy pasażersko-samochodowe. Wieża zbudowana z cegły ma wysokość 61 m i jest najwyższym tego typu obiektem w Ameryce Północnej. Spośród „tradycyjnych latarń” zajmuje 23 pozycję na świecie. Do budowy zużyto ok. 1,25 mln cegieł. Ma kształt smukłego stożka zwieńczonego laterną, do której prowadzi 268 stopni. Elewację wieży otacza, charakterystyczna czarno – biała spirala. Światło o wzniesieniu 59m nad poziom morza, w średnich warunkach widoczności ma zasięg 24M (44km). Miejscowi twierdzą, że przy ekstremalnie dobrych warunkach, światło można zobaczyć już z odległości 51M (94 km).Jeżeli to prawda, wówczas zachodzi zjawisko refrakcji (ugięcie światła). Charakterystyka światła: 1 błysk/7,5s. Skutkiem zagrożenia erozją brzegu, wieża została przesunięta w całości (do obecnej pozycji) o 870 m w głąb lądu. Latarnia została zautomatyzowana w 1950 r. W pobliżu latarni znajduje się centrum turystyczne wyspy i muzeum morza.
4. AFRYKA
Nosy Alanana Light.
Jest to najwyższa morska latarnia w Afryce. Na liście wysokości najwyższych latarń na świecie – zajmuje 24 miejsce. Zbudowana została w 1932r w zachodniej części Oceanu Indyjskiego, na niewielkiej wysepce Prunes, w pobliżu wschodniego wybrzeża Wyspy Madagaskar (Republika Madagaskaru). Położenie geograficzne: 18°25’5’’S 49°27’36’’E. Ośmiokątna, betonowa wieża z galerią i laterną na szczycie, ma 60m wysokości. Zasięg światła wynosi 23M (46km). Charakterystyka światła: 3 białe błyski w odstępach 5s. Latarnia nie jest udostępniona do zwiedzania.
Źródło: http://pt.wikipedia.org/wiki/Ficheiro:Phare_de_l%27Ile_aux_Prunes.jpg
5. AUSTRALIA i OCEANIA.
Na olbrzymich obszarach Australii i Oceanii, znajduje się bardzo wiele różnorodnych latarń morskich. Niektóre z nich (nowozelandzkie) zostały już wcześniej opisane w zakładce: latarnie morskie> ze świata> kraniec świata. Wysokość wież latarń morskich na tych akwenach jest bardzo zróżnicowana i wynosi od kilku do kilkudziesięciu metrów. Niskie latarnie ulokowane zostały z reguły na wysokich brzegach wysp i wybrzeżach kontynentu Australii. Wzniesienia świateł tych latarń, niejednokrotnie przekraczają 100 m npm. W rezultacie, zasięgi tych świateł są odpowiednie do wymagań żeglugi na konkretnych akwenach. Najwyższą, aktywną latarnią morską w omawianej części świata jest australijska:
Cape Vickham Light.
Zbudowana w 1861r. kamienna wieża latarni ma wysokość 48 m. Znajduje się na północnym cyplu King Island oddalonej o około80 km w kierunku NW od Tasmanii. Położenie geograficzne: 39°35,4’S 143°56,5’E. Wzniesienie światła wynosi 85 m npm a jego zasięg 24M (44,4km). Charakterystyka światła: 2 błyski/10s. Latarnia została zautomatyzowana w 1918 r. Fotografie wykonała p. Denise Schulz.
Pewnego rodzaju ciekawostką w tej części świata, była działająca w latach 1948 – 1992 Deal Island Light. Usytuowana w Cieśninie Bass w odległości ok. 75 km od SE części kontynentu australijskiego niewielka latarnia o 22m wysokości, wznosiła się nad poziom morza na 305 m. Była to najwyżej położona latarnia morska na całym świecie!. Wadą tak dużego wzniesienia było to, że jej światło przesłaniały nisko przesuwające się chmury.
Największa liczba najbardziej okazałych latarń morskich, znajduje się w Europie. Poniżej, przedstawia się 13 największych z nich. Na terytorium Francji znajduje się pięć latarń, We Włoszech i Rosji po trzy oraz w Niemczech i Polsce po jednej. Tam gdzie występuje jednakowa wysokość wieży, o ich kolejności decyduje wzniesienie światła nad poziom morza.
Lle Vierge Lighthouse.
Aktualnie eksploatowana francuska latarnia morska o tej nazwie, jest największą budowlą tego typu w Europie i trzecią na świecie. Spośród „tradycyjnych latarń morskich” uznawana jest za najwyższą. Zbudowana została w 1902r na niewielkiej wysepce u zachodniego wylotu Kanału La Manche w pozycji geograficznej 48°38,4’N 4°34,1’W. Jej bezpośrednią sąsiadką jest użytkowana w latach 1845-1902 latarnia morska o 33m wysokości. W linii prostej oddalona jest o ok. 30 km w kierunku NNE od portu w Breście. Latarnia została zbudowana z bloków granitowych. Wieża w kształcie smukłego, ściętego stożka –ma wysokość 82,5 m. Źródło światła o zasięgu 27 M (50 km) umieszczone jest na poziomie 77m. Charakterystyka światła: 1 błysk/5 sek. Jako awaryjne zasilanie stosowane są generatory spalinowe. Nadto do ładowania akumulatorów używane są 2 turbiny wiatrowe. Latarnie zwiedza po kilka tysięcy osób rocznie. Aby dostać się do laterny, należy wspiąć się po 365 kamiennych schodach a następnie po 32 szczeblach żelaznej drabiny.
Aktualnie najwyższa z morskich latarń na Morzu Śródziemnym (oraz na morzach z nim połączonych) a zarazem największa włoska morska latarnia, została zbudowana (wg różnych źródeł) w latach od 1128 do 1161. Stanowiła ona główny znak nawigacyjny, prowadzący do dawnego portu (Porto Antico) w Genui. Jej sylwetka, jest symbolem miasta liczącego ponad 0,6 mln mieszkańców. Według historycznych przekazów, jednym z latarników w 1449r był Antonio Colombo –wujek słynnego Krzysztofa Kolumba. Jej obecna postać datuje się od 1543 r. Zbudowana z kamieni dwuczłonowa wieża o kwadratowym przekroju ma 76m wysokości. Źródło światła umieszczone na wysokości 117m npm ma zasięg 25M (46km). Charakterystyka światła: 2 białe błyski/5 s (okres 20s.). W budynku przylegającym do wieży, znajduje się Muzeum Latarń. Licząca ponad 469 lat konstrukcja wieży, jest 2 pod względem wielkości budowlą z kamienia.
Zbudowana w 1835 r z kamieni granitowych, wieża francuskiej latarni morskiej ma 75 m wysokości. Usytuowana jest na południowym brzegu kanału La Manche w pozycji geograficznej 49°42’N 01°16’W. Jest ona trzecią pod względem wielkości „tradycyjną” latarnią morską na świecie. Źródło światła usytuowane jest na wysokości 72m npm. W czasie dobrej pogody używana jest 1,6kW ksenonowa żarówka, podczas złej widzialności 2 żarówki. Nominalny zasięg światła wynosi 29M (54km). Charakterystyka światła: 2 błyski i zaciemnienie 2,4s, okres 10s. W odległości 60 m od latarni znajduje się sygnał mgłowy. Latarnia została zautomatyzowana w 1984r. Do galerii prowadzi 365 stopni. W przyległym budynku (od 1997r), znajduje się muzeum latarni.
Jest to najwyższa w Rosji latarnia morska a 4 z „tradycyjnych” latarń na świecie. Położenie geograficzne 59°53’N 30°13’E. Wieża o wysokości 73m jest zarazem tylną stawą nabieżnika prowadzącego do portu handlowego w St. Petersburgu. Jako stawa nabieżnika, jest najwyższa na świecie. Rok budowy nie jest mi znany. Źródło czerwonego światła umieszczone jest na poziomie 76m npm i ma zasięg 10M (18,5km).
Starozhenskiy Light.
Rosyjska latarnia morska zbudowana (1911r) w południowo-wschodniej części jeziora Ładoga. Położenie geograficzne: 60°32’N 32°37’E. To największe w Europie jezioro znajduje się w obszarze żeglugi rzeczno-morskiej. Wieża o wysokości 71 m, plasuje się na 7 miejscu pośród „tradycyjnych” latarń i na 4 pozycji wśród kamiennych wież. Wysokość źródła światła wynosi 76m. Zwiedzanie latarni jest możliwe, po umówieniu się z latarnikiem.
Punta Penna Lighthouse.
Latarnia posiada betonową wieżę o wysokości 70m. Jest 2 pod względem wielkości włoską latarnią morską. Wzniesienie źródła światła wynosi 84m npm. Zbudowana została w 1906r. W 1944r uległa uszkodzeniu skutkiem działań wojennych. Uruchomiono ją ponownie w 1948r. Zajmuje 8 miejsce pośród „tradycyjnych” latarń. Usytuowana jest na zachodnim brzegu Morza Adriatyckiego w pozycji geograficznej 42°10’N 14°43’E. Zasięg światła wynosi 25M (46km). Charakterystyka światła: 1 biały błysk/5s. Do laterny prowadzi 307 spiralnych schodów.
Osinovetsky Light
Rosyjska latarnia morska o podobnej konstrukcji jak Starozhenskiy Light, ma wysokość 70m. Wzniesienie źródła światła wynosi 74m npm. Usytuowana jest w pozycji: 60°07’N 31°05’E w południowo-zachodniej części jeziora Ładoga. Oznakowuje zachodnią stronę wejścia do rzeki Newy. Zajmuje 9 miejsce wśród „tradycyjnych” latarń i jest na 5 miejscu konstrukcji wykonanych z kamienia. Przypuszczalny rok budowy 1910.
Vittoria Lighthouse.
Włoska latarnia morska będąca zarazem monumentem ku czci marynarzy poległych w I Wojnie Światowej, usytuowana jest w północnej części Adriatyku, stanowiąc główny znak nawigacyjny w Zatoce Triesteńskiej. Zajmuje 10 miejsce wśród „tradycyjnych” latarń morskich. Została zbudowana w 1927r. Położenie geograficzne: 45°41’N 13°45’E. Bogato zdobiona kamienna wieża ma 68m wysokości. Źródło światła umieszczone jest na wysokości 115m npm i posiada zasięg 22M (41km). Charakterystyka światła: 3 białe błyski/10s. Latarnia udostępniona jest do zwiedzania a na wieżę prowadzi 285 stopni.
Cordouan Lighthouse
Z uwagi na lata jej budowy 1584-1611, nazywana jest również „patriarchą francuskich latarń morskich”. Usytuowana jest w pozycji geograficznej 45°35,11’N 01°10,2’W u ujścia rzeki Garonny do Zatoki Biskajskiej. Aktualnie, wysokość jej kamiennej wieży wynosi 68m. Źródło sektorowego światła umieszczone na wysokości 60 m i ma następujący zasięg: białe 22M (41km), zielone i czerwone po 18M (33km). Przed przebudową, która miała miejsce pod koniec XVIIIw latarnia była zbudowana w stylu renesansowym. Ponad okrągłym fundamentem, już w samej wieży, były mieszkania dla 4 latarników. Na kondygnacji powyżej mieścił się „królewski apartament” składający się z salonu, przedpokoju i kilku gabinetów. Jeszcze powyżej, umieszczona była kaplica. Po przebudowie podwyższono wieżę i zbudowano ją w stylu neoklasycznym. Zatem dolna część wieży –bogato zdobiona, różni się znacznie od jej znacznie skromniejszej części górnej. Daje to dosyć zaskakujący efekt architektoniczny. Latarnia zajmuje 11 miejsce wśród obiektów „tradycyjnych”.
Radiolatarnia Morska Świnoujście.
Zbudowana w 1857r. ma wysokość wieży 67,7 m i wzniesienie źródła światła 64,78 m npm. Pod względem wysokości wieży, zajmuje 12 miejsce na świecie wśród czynnych „tradycyjnych” latarń morskich. Pośród latarń europejskich zajmuje 10 pozycję. Jest najwyższą z latarń usytuowanych nad brzegami Bałtyku oraz najwyższą na świecie latarnią morską zbudowaną z cegieł.
Dokładny opis tej budowli znajduje się na tej stronie internetowej w zakładce „polskie wybrzeże” oraz „znaki nawigacyjne widziane z bliska”.
Wieża radiolatarni i widok z wieży
Planier Light.
Aktualnie działająca na podejściu do portu w Marsylii betonowa latarnia morska, wraz z dużym kompleksem zabudowań przypominających fort, znajduje się na niewielkiej skalistej wysepce o nazwie Planier. Oddalona jest o 8M (13km) od Marsylii. Wieża ma wysokość 66m, co daje jej 12 pozycję na liście najwyższych „tradycyjnych” latarń morskich. Pierwsze oznakowanie nawigacyjne tego akwenu, datuje się od 1320r. Opisywana latarnia powstała w 1959r. Została zautomatyzowana w 1986r. Źródło światła znajduje się 68m npm i posiada zasięg 23M (43km). Charakterystyka światła: 1 biały błysk/5s. Latarnia ani wyspa nie są udostępnione do zwiedzania.
Campen Lighthouse
Jest to najwyższa niemiecka latarnia morska. Zbudowana została przy granicy z Holandią w położeniu geograficznym: 53°24,4’N 07°01’E. Campen Lighthouse posiadająca 65m wysokości, jest zarazem najwyższą latarnią na Morzu Północnym. Z „tradycyjnych” latarń morskich na świecie –zajmuje 13 pozycję. Wieża zbudowana w 1891r, ma ażurową wspierającą konstrukcję stalową z cylindrycznym trzonem wewnątrz. Wysokość źródła światła wynosi 62m npm a jego zasięg 30m (56km). Jest to białe światło sektorowe. W osi kanału żeglownego-światło stałe. Prawa strona 1 biały błysk/4,5s. Lewa strona 4 białe błyski/15s. Do laterny prowadzi 320 stopni. W maszynowni latarni, znajduje się najstarszy w Niemczech (wciąż czynny) silnik Diesla, zbudowany w 1905r.
Phare d’Eckmühl Light.
Aktualnie użytkowana, francuska latarnia morska usytuowana jest w akwenie północno-zachodniego wejścia do Zatoki Biskajskiej. Pozycja geograficzna: 47°47’N 04°22’W. Kwadratowa w przekroju kamienna wieża została zbudowana w 1831r. Pierwsze światło nawigacyjne zapalono w 1897r. Pod laterną znajduje się ośmiokątne pomieszczenie latarników. Wysokość granitowe wieży wynosi 65m, co daje jej 14 pozycję wśród „tradycyjnych” latarń. Źródło światła umieszczone jest na 60m npm. Zasięg wynosi 23 Mm (43km). Charakterystyka światła: 1 błysk/5s. Sygnał mgłowy nadaje 1 dźwięk/60s. Latarnia udostępniona jest do zwiedzania. Do lacerny prowadzi 307 stopni, z czego 227 jest z kamienia a pozostałe są żelazne.
***
Powyższe, bardzo skrótowe wiadomości dotyczące wybranych najwyższych morskich latarń na świecie, mogą być łatwo uzupełnione przez ewentualnych zainteresowanych -poprzez wejście na stronę internetową „List of tallest lighthouses in the world” i na linki z nią powiązane. Interesujące zdjęcia latarń oraz ich otoczenia można również obejrzeć po wprowadzeniu nazwy latarni lub jej położenia geograficznego na „Google earth”. Przyjemnej lektury i oglądania – najlepiej w naturze!