Ziemowit Sokołowski
Malediwy.
Republic of Maldives.
Od XVI w dominowały tam wpływy europejskich państw kolonialnych, szczególnie Portugalii, Niderlandów oraz Anglii. Od 1887 r. zaistniał protektorat Wielkiej Brytanii. Od 1965 niepodległość od Wielkiej Brytanii w formie sułtanatu. Od 1968 r republika jw, język urzędowy -malediwski. Kraj muzułmański.
W Archipelagu Malediwy znajduje się łańcuch 26 atoli (usytuowanych w kierunku N-S) na Oceanie Indyjskim. Są to skutki działania wulkanów oraz polipów koralowców. Pojedynczy atol składa się z mniej lub bardziej regularnego pierścienia złożonego z kilkudziesięciu małych wysp i raf koralowych, oraz wewnętrznej, płytkiej laguny, połączonej z oceanem. Skutkiem przyrostu masy koralowca, erozji skał, oraz ograniczonej wymiany wody z oceanem, następują nieuchronne zmiany. W długich przedziałach czasu, laguny mają tendencję do wypłycania się i zanikania. Powstają wówczas na obszarze dawnego atolu, obszerne, płaskie wyspy, o obniżonej wysokości w ich części centralnej.
Odległości pomiędzy wewnętrznymi brzegami poszczególnych lagun, są duże . Zależnie od ukształtowania i wielkości atolu wynoszą od kilkunastu do kilkudziesięciu, a nawet i więcej kilometrów. Powierzchnie wysp, na których znajdują się opisane latarnie morskie są niewielkie. Od 9,5 do 348 ha (przeciętnie 69 ha).
Atole usytuowane są w kształcie podwójnego łańcucha. W skład atoli Malediwów wchodzi ok 1190 niewielkich wysepek. Natomiast wymiary zewnętrzne atoli są dosyć znaczne Na rozpatrywanych akwenach, obwody poszczególnych atoli wynoszą od 56 do 251 km (śr 128 km). Natomiast powierzchnia wody zajmowanej przez pojedyncze atole wynosi od 135 do 2 347 km², (śr 934 km²). Zatem przeciętnie na 1 km obwodu atoli, przypada ok 7 km² wód laguny.
Rozciągłość państwa na kierunku południkowym wynosi ok 870 km, natomiast na kierunku równoleżnikowym ok 120 km.
Całkowita powierzchnia lądowa państwa wynosi 300 km², natomiast zaludnienie 360 tys (2017 r).
Skrajne współrzędne geograficzne archipelagu to: 7°06’35”N 72°53’19”E oraz 0°42’53”S 73°09’21”E. Około 99% powierzchni kraju stanowi woda. Panuje tu klimat tropikalny, ze średnią temperaturą roczną 27°C, oraz opadami 2130 mm/rok.
Przeciętne wzniesienie wysp nad poziom wody jest bardzo małe, . wynosi zaledwie 1,5 m ponad standardowy, wysoki przypływ. Pod tym względem, nigdzie na świecie, nie jest bardziej niebezpiecznie,. W razie urzeczywistnienia się „czarnego scenariusza” związanego z ociepleniem klimatu, wyspom grozi zatopienie. Odległość od południowego skraju Półwyspu Indyjskiego do Archipelagu Malediwy wynosi od 267 – 583 mil morskich (495- 1080 km) w kierunku SSW.
Najbardziej wysuniętymi na południe są wyspa Foammulach oraz Atol Addu. Od sąsiedniego atolu o nazwie Huvandu oddziela go „Kanał Równikowy” (Equatorial Channel). Jego współrzędne: 0°10’N 73°00’E.
Z kolei „Kanał Półtora Stopnia” (One and a Half Degree Channel), oddziela dwa atole Huvandu i Haddhunmathi. Współrzędne tego morskiego kanału to: 1°30’N 73°00’E.
Do czasów rozwoju transportu lotniczego, który gwarantuje dotarcie do dowolnego miejsca na kuli ziemskiej, światowa gospodarka na obszarach wyspowych, skazana była na transport morski. Z tego względu, każdy zamieszkały atol na Malediwach posiada port. Są to na ogół porty niewielkie. Poza transportem ludzi i towarów, zawsze obsługiwały miejscowe rybołówstwo.
Głównym portem bazowym dla Malediwów jest Malė. Jest to zarazem jedyne miasto, oraz stolica państwa. Usytuowanie: na niewielkiej wyspie 218 ha, (długość linii brzegowej ok. 5,8 km), przy południowym krańcu Atolu Malė.- w centrum wschodniej części Archipelagu Malediwów. Zaludnienie jest znaczne, i wynosiło ok. 133, 4 tys mieszkańców (2014 r). Położenie: 4°10’25”N 73°30’23”E Głębokości na kotwicowisku wynoszą 6,4-7,6 m, natomiast przy głównym nabrzeżu przeładunkowym i promowym 3,4-4,6 m.
Z powodu zagrożenia zalania przez wody oceanu, miasto zostało osłonięte żelbetowym falochronem od strony północnej. . Zbudowali go Japończycy. Koszt budowy wyniósł ok. 160 mln dolarów. W falochronie zbudowano 5 przejść prowadzących do portu.
W spisie morskich, świetlnych znaków nawigacyjnych dotyczących archipelagu, wyszczególnionych jest 11 latarń morskich. Latarnie oddalone są w kierunku północnym od równika od 128-426 mil morskich (237- 789 km). Z opisu latarń zawartego w „Wikipedii” wynika że zastosowano w ich budowie wyraźną unifikację. Są to metalowe, ażurowe wieże, posadowione na fundamencie betonowym. Wzniesienia świateł (z 2 wyjątkami) są jednakowe i wynoszą po 15 m npm. Zasięgi świateł, wynoszą z reguły po 10 mil morskich (18,5 km). Zasilanie stanowią baterie słoneczne. Brakuje daty aktywizacji wszystkich latarń, oraz ich fotografii. Latarnie, z uwagi na swoją konstrukcję, nie są udostępnione do zwiedzania. Nazwy latarń wywodzą się od nazw wysp, na których zostały zbudowane. W poniższym zestawieniu latarnie wymienione są w kierunku N-S.
Thuraakunu Lighthouse.
Poz 7°06’19,4”N 72°53’42,7E. Latarnia została zbudowana w Atolu Haa Alif, na wyspie Thuraakunu. Jest to najbardziej wysunięta, na północ wyspa archipelagu. Jej pow wynosi ok 28 ha. Linia brzegowa wokół wyspy mierzy 2,43 km. Jako jedna z 14 wysp tego atolu jest zasiedlona, posiada 421 mieszkańców. Na wyspie w jej SE części znajduje się mały port. Powierzchnia basenu 1,2 ha, długość linii cumowniczej ok 270m. Port osłonięty jest naturalnym falochronem
Latarnia jest usytuowana na północno- zachodnim krańcu wyspy. Odległość w linii prostej od portu w kierunku WNW ok 660 m. Wzniesienie światła wynosi 15 m npm. Charakterystyka światła białego 1 błysk/5s. Zasięg 10 mil morskich (18,5 km). Zasilanie panele słoneczne.
Kanifushi Lighthouse.
Poz. 5°21’57,2”N 73°19’56,2”E. Wyspa usytuowana jest w Atolu Lhaviyani. Od 2013 r jest jedną z niewielu wysp wypoczynkowych w tym atolu. Przybliżona długość wyspy 2,3 km, szerokość 90 -300 m. Powierzchnia 31,8 ha, obwód 4,9 km. Na północno zachodnim skraju wyspy znajduje się mały port z 2 nierównej długości falochronami, wysuniętymi w morze na 70 i 200 m.
Latarnia usytuowana jest w zachodniej części wyspy. Jest pomalowana na szary kolor. Posiada prostokątny znak dzienny. Wysokość wieży wynosi 12 m npt. Wzniesienie białego światła błyskowego (2 błyski/10 s) wynosi 15 m npm. Zasięg światła 10 mil morskich (18,5 km). Zasilanie-panele słoneczne.
Malė Entrances Lighthouses.
Port Malé. Poz 4°10’45,6”N 73°30’45,9E, dotyczy latarni przy czwartym przejściu przez falochron. Każde z 5 przejść jest oznakowane przez okrągłe w przekroju betonowe wieże, emitujące światło błyskowe zielone (po str zachodniej), lub czerwone (po stronie wschodniej) Wzniesienia świateł wynoszą po 4 m npm. Ich zasięg nie jest znany.
Maalhos Lighthouse.
Poz. 3°59’14”N 72°43’14,9”E. Wyspa Maalhos, od której wywodzi się nazwa latarni, jest najbardziej wysuniętą na zachód z całego archipelagu Malediwów. Wchodzi w skład Atolu Ari, liczącego 33 wyspy, z tego 8 jest zamieszkałych. Wyspa Maalhos o wymiarach 0,975 X 0,375 km, ma powierzchnię 24 ha oraz linię brzegową o długości 1,95 km. Jest zamieszkała przez 434 mieszkańców (w tym rezydenci cudzoziemcy).
Latarnia została zbudowana w północnej jej części. Nieopodal jest mały port zbudowany w kształcie prostokątnego basenu o pow ok 0,5 ha, osłoniętego falochronem. Długość nabrzeży wynosi ok 200 m. Odległość od stolicy Malé ok. 90 km.
Konstrukcja latarni jest typowa dla Malediwów. Na betonowym fundamencie posadowiona jest metalowa, ażurowa wieża o kwadratowym przekroju. Posiada kształt smukłej piramidy. Wzniesienie białego, błyskowego światła wynosi 15 m npm. Charakterystyka światła 2 błyski/10s. Zasięg światła 10 mil morskich (18,5 km). Zasilanie-panele słoneczne.
Foteo Lighthouse.
Poz 3°27’28,1”N 73°45’28,9”E. Latarnia została zbudowana na niewielkiej wysepce Foteo, w jej północnej części. Porośnięta palmami wyspa usytuowana jest we wschodniej części Atolu Vaavu. Max wymiary jej wynoszą 1,35 X 0,2 km, obwód 2,7 km, powierzchnia ok 9,5 ha. Latarnia morska o typowej budowie wieży, emituje światło błyskowe 2 błyski/10 s. Wzniesienie światła 15 m npm. Zasięg 10 mil morskich (18,5 km). Zasilanie, panele słoneczne.
Feeali Lighthouse.
Poz. 3°16’07,9”N 73°00’06”E. Usytuowanie w SE części archipelagu malediwskiego, w Atolu Faafu. Feeali jest jedną z zamieszkałych wysp (810 mieszkańców + 29 zagranicznych rezydentów w 2014 r) Wymiary max wyspy: 0,525 X 0,425 km, pow ok 17 ha. Znajduje się o 62 mile morskie (115 km) w kierunku SW od stolicy. W SW części wyspy usytuowany jest basen portowy, osłonięty falochronem. Powierzchnia basenu wynosi ok 1,9 ha, długość nabrzeży (wraz z pirsem) 450 m, długość falochronu 300 m.
Ta typowa (pod względem konstrukcji) dla Malediwów latarnia morska, zbudowana na wyspie, posiada wieżę o wysokości zaledwie 5 metrów npt. Wzniesienie światła wynosi 5 m npm. Światło błyskowe, białe (1 błysk/6 s), ma zasięg 7 mil morskich (13 km). Zasilanie-panele słoneczne.
Raimmandhoo Lighthouse.
Poz. 3°05’25,4”N 73°38’29,6”E. Południowo-wschodnia część archipelagu. Usytuowanie w Atolu Meemu, na wyspie zamieszkałej przez 112 mieszkańców (w tym zagraniczni rezydenci). Wymiary wyspy 0,850 X 0,550 km. Powierzchnia ok 27 ha, długość linii brzegowej 2,3 km. Odległość do stolicy 121 km.
Latarnia usytuowana jest w północno-wschodniej części wyspy. Konstrukcja wieży latarni analogiczna do poprzednich. Jest to szara wieża z prostokątnym, czarnym znakiem dziennym. Wysokość wieży 13 m npt. Wzniesienie białego, błyskowego światła 15 m npm. Charakterystyka światła 1 błysk/10 s. Zasięg światła 10 mil morskich (18,5 km). Zasilanie- panele słoneczne.
Nilandhoo Lighthouse.
Poz. 3°03’29,9”N 72°53’30,7”E. Południowo-wschodnia część archipelagu, w Atolu Faafu. Wyspa Niladhoo, jest największą wyspą tego atolu. Liczba mieszkańców (wraz z cudzoziemcami) wynosi 1663 osoby. Oprócz niej są jeszcze w atolu 4 inne zamieszkałe wyspy. Odległość od stolicy wynosi 141,6 km. Max wymiary wyspy 1,175 X 0,725 km, powierzchnia ok. 56 ha. Długość linii brzegowej ok 3,6 km.
Przy północnym brzegu istnieje struktura portowa złożona z 2 basenów rozdzielonych półwyspem. Baseny osłonięte są falochronami. Basen po stronie zachodniej ma pow. ok 2,6 ha oraz nabrzeża o długości ok 700 m. Po stronie wschodniej jest basen o pow. ok. 1 ha i nabrzeżami o długości ok. 410 m. W porcie bazuje 26 statków o napędzie mechanicznym.
Latarnia usytuowana jest w północnej części wyspy, przy basenie wschodnim. Konstrukcja szarej wieży nie różni się od poprzednio opisanych. Znajduje się na niej prostokątny, czarny znak dzienny. Wysokość wieży 13 m npt. Wzniesienie białego światła błyskowego 15 m npm. Charakterystyka światła 2 błyski/20 s. Zasięg światła 10 mil morskich (18,5 km). Zasilanie-panele słoneczne.
Kolhufushi Lighthouse.
Poz. 2º46’27,9”N 73º25’21,5”E. Południowo-wschodnia część Atolu Meemu. Ta zamieszkała wyspa znajduje się o 155 km na południe od stolicy państwa. Liczba mieszkańców, wraz z cudzoziemcami -702 (2014 r). Wymiary max wyspy 2,5 X 0,45 km. Pow ok. 102 ha, długość linii brzegowej ok. 5,8 km. W zachodniej części wyspy znajduje się basen portowy o pow ok 1,8 ha i długości linii brzegowej ok.560 m. Port osłonięty jest 2 falochronami o długości po ok 120 m, wychodzącymi na lagunę w kierunku 104º.
Latarnia została zbudowana w południowo-zachodniej części wyspy, na południe od portu. Stalowa wieże o wysokości 12 m npt ma kolor szary. Na wieży usytuowany jest prostokątny . znak dzienny koloru czarnego. Wysokość wieży wynosi 12 m npt. Wzniesienie białego światła błyskowego (2 błyski/10s) 15 m npm. Zasięg światła 10 mil morskich (18,5 km). Zasilanie-panele słoneczne.
Kudahuvadhoo Lighthouse.
Poz. 2°40’17.8”N 72°53’49,6E. Zamieszkała przez 2247 osób (wraz z rezydentami), wyspa znajduje się w obrębie Atolu Dhaalu, usytuowanego w SW części Malediwów. Największa długość wyspy 1,15 km, największa szerokość 0,87 km. Pow. 75 ha, obwód 3,5 km. Oddalenie od stolicy 179,7 km.
W NE części wyspy istnieje port morski. Basen portowy o powierzchni 5,1 ha i linii brzegowej 580 m, oddzielony jest od morza dwuczęściowym falochronem wyspowym o długości 230 m +210 m. Główne wejście do portu ma 40 m szerokości.
Od 2017 r działa na uzdatnionym obszarze, przylegającym do SW części wyspy regionalny port lotniczy (Dhaalu Airport). Długość asfaltowego pasa startowego wynosi 1800 m. Powierzchnia portu lotniczego 67 ha. To niewiele mniej niż wcześniej zurbanizowana powierzchnia wyspy. Jednak niska rzędna terenu lotniska wynosząca +2 m npm, może niepokoić.
Latarnia usytuowana jest w NE części wyspy. Konstrukcja wieży nie odbiega od wcześniej opisanych latarń. Wzniesienie białego światła błyskowego wynosi 15 m npm. Charakterystyka światła 2 błyski/10 s. Zasięg światła 10mil morskich (18,5 km). Zasilanie-panele słoneczne.
Isdhoo Lighthouse.
Poz 2°07’52,9N 73°35’03”E. Zamieszkała wyspa, usytuowana w Atolu Haddhunmathi, w południowej części Malediwów. Liczba stałych mieszkańców wraz z cudzoziemskimi rezydentami, wynosiła w 2014 r -958 osób. Długość wyspy 4,4 km, szerokość 1,5 km. Odległość od stolicy 227,4 km. Powierzchnia wyspy wynosi 348 ha, a jej obwód 10,9 km.
Latarnia została zbudowana w pobliżu NE cypla wyspy, w północnej części atolu. Jest to najbardziej na południe usytuowana latarnia morska Malediwów. Wzniesienie białego, błyskowego światła, usytuowanego na ażurowej wieży, wynosi 15 m npm. Charakterystyka światła 2 błyski/10 s. Zasięg światła 10 mil morskich (18,5 km). Zasilanie panelami słonecznymi.
W bliskości latarni usytuowany jest mały port zbudowany w kształcie prostokątnego basenu. Powierzchnia basenu wynosi ok 1 ha. Linia nabrzeży liczy ok 400 m. Wyjście na otwarte morze ma 80 m długości.
W odległości 3,4 km w kierunku SW, znajduje się drugi basen portowy o podobnej powierzchni akwenu. Linia brzegowa wewnątrz basenu liczy ok 400 m, natomiast linia cumownicza 270 m. Od laguny oddziela basen falochron o70 m długości. Tor wodny prowadzący od basenu, przez lagunę atolu na otwarte morze, ma długość niespełna 2 km (1 Mm).
Na południe od ostatniej latarni (już poza linią równika), znajdują się wyspa Fuvahmulah oraz Atol Addu.
Szczególną wyspą jest, chociażby ze względów komunikacyjnych, jest wyspa Fuvahmulah. Otóż w SE części tej wyspy sąsiadują ze sobą niewielki port morski , oraz regionalne lotnisko. Położenie 0°17’35,56”S 73°25’24,96”E. Max długość 6,8 km, max szerokość 2,1 km. Najokazalszą budowlą na wyspie jest maszt telekomunikacyjny o wysokości 121 m. Nadto, na stosunkowo niewielkim obszarze tej wyspy ok 538 ha i jej obwodzie blisko 11 km, znajdują się 2 jeziora słodkowodne. Port morski, o sumarycznym akwatorium rzędu 3,7 ha, posiada oddzieloną falochronami, linię cumowniczą o długości ok 650 m, na przestrzeni ok 1,9 ha. Resztę stanowi awanport, oddzielony od oceanu falochronem. Całkowita długość falochronu osłaniającego port i awanport, wynosi ok 470 m. Oddalenie wyspy od stolicy wynosi ok 499 km (269 Mm). W 2014 r liczba ludności wyspy wynosiła 8 tys. + 500 cudzoziemców. Wyspa była w przeszłości małym atolem. Jej wnętrze jest położone niżej niż pas nadbrzeżny.
Atol Addu, stanowiący południowy obszar Malediwów, ma długość zewnętrznej linii brzegowej rzędu 56 km, oraz akwen laguny o powierzchni 141 km². Skrajne jego punkty to: 0°34’28,62”S, na północy, oraz 0°42’28,96”S na południu. Odległe są od siebie o 15,8 km (8,55 Mm). Oddalenie centrum atolu od stolicy wynosi ok. 534 km (288 Mm).
Lagunę atolu łączą z oceanem 4 naturalne kanały. Pięć wysp atolu jest zamieszkałych, oraz 26 niezamieszkałych. Na jednej z nich o nazwie Gan znajduje się międzynarodowy port lotniczy. Długość betonowego pasa startowego wynosi 3,4 tys m. Lotnisko to do 1976 r było użytkowane jako baza lotnicza Royal Navy. Stolicą atolu jest miasto Adu. Liczba ludności w 2013 r wynosiła 32 tys. System grobli zbudowanych jeszcze przez Anglików, łączy stolicę z sąsiednimi wyspami. Dobre warunki naturalne, sprawiły że morskie instalacje portowe zostały zbudowane wewnątrz laguny. Głównie po jej zachodniej stronie. Wyspy oraz rafy koralowe, stanowią naturalny falochron dla statków cumujących w lagunie.